Özel Gereksinimli Bireylerde Diş Tedavileri
Özel Gereksinimli Bireylerde Diş Tedavileri
Özel gereksinimli birey; hastalık, kaza, sendrom gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanan bireysel, gelişimsel ve eğitim açısından akranlarına kıyasla farklılıklar gösteren ve özel eğitim hizmetine ihtiyaç duyan bireylerdir.Özel gereksinimli bireyler kas aktivitelerinin, motor becerilerinin ya da zihinsel işlevlerinin yetersizliği nedeniyle ağız-diş hastalıkları bakımından yüksek risk gurubunda yer alırlar. Beslenme, çiğneme vb. gibi sorunları yaşamaları ile ağız-diş sağlığını korumak büyük önem taşımaktadır. Bu bireylerde genel sağlık problemleri nedeniyle ağız ve diş sağlığının ikinci plana kalmasıyla ağız diş tedavilerinde sorun yaşamalarına neden olabilir.
Özel Gereksinimli Bireylerde Ağız ve Diş Sağlığını Korumak İçin Neler Yapılmalıdır?
- Beslenme alışkanlıklarına özen gösterilmeli, beslenme alışkanlıkları konusunda hekim görüşü alınmalıdır.
- Diş çürümesine neden olabilecek asitli, diş ve dişetine kolayca yapışıp kalan, bol şeker ve karbonhidrat içeren besinler tercih edilmemelidir.
- Engelli çocukların kullanıma yönelik özel diş fırçaları tercih edilmelidir.
- Diş fırçalama yapılmalı, yapılamadığı durumlarda ise ağız çalkalatılarak gıda artıklarının temizlenmesi sağlanmalıdır.
- Düzenli olarak diş hekimi muayenelerine götürülerek gerekiyorsa koruyucu tedaviler uygulanmalıdır.
- Tedavi uygulamalarında sedasyon (uyutma) ya da genel anestezi gibi tedavi yöntemleri uygulanarak bireylerin hissedeceği psikolojik etkiler en aza indirilebilir. Böylece tüm diş tedavileri tek seansta tamamlanabilir.
- Diş tedavilerinde yaşanan zorluklar nedeni ile daha sık diş hekimi muayenesine gidilmeli ve erken tespit edilen çürük ve diş hastalıkları kolaylıkla tedavi edilebilir.
Özel Gereksinimli Bireylerde Muayene ve Tedavilerde Nasıl Davranılmalıdır?
Özel gereksinimli bireyin yakınları kliniğe gelinmeden önce, evde pratik uygulamalar yapmalıdır. Ebeveynler, özel durumlarını, sevdiği oyuncakları ve varsa daha önceden olumsuz deneyimleri diş hekimlerine aktarılmalıdır. Önceden yapılacak olumlu yaklaşımlar ,bireye neler yapılacağı onunla anlayabileceği şekilde aktarılarak ve yönergeler verilerek muayene/tedavi uygulamak kolaylaşabilir. Hekim bireye kendini güvende hissettirmeli, aile ve bireyle iş birliği içerisinde olmalıdır. Güven ilişkisi açısından mümkünse hasta takibi aynı diş hekimi tarafından yapılmalıdır.
Genel Anestezi Altında Diş Tedavisi Hangi Engelli Bireylerde Uygulanabilir?
Down sendromlu,serebral palsi, otizm spektrum bozukluğu(OSB), zihinsel ve fiziksel engeli olan, psikolojik sorunları veya diş hekimi korkusu o bireylerde de genel anestezi altında diş tedavileri hastalarda korku ve endişe yaratmada uykuda tamamlanabilir.